Đối với người lớn tuổi bị huyết áp cao nhẹ, một nghiên cứu mới cho thấy tiêu thụ cà chua có thể giúp kiểm soát chứng tăng huyết áp và thậm chí có thể làm giảm nguy cơ phát triển bệnh cao huyết áp ngay từ đầu. Trong nghiên cứu, những người không bị huyết áp cao ăn nhiều cà chua hoặc thực phẩm làm từ cà chua có nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp thấp hơn 36% so với những người ăn ít nhất. Ở những người đã bị huyết áp cao, đặc biệt là những người bị tăng huyết áp giai đoạn 1, việc tiêu thụ cà chua vừa phải có thể làm giảm huyết áp.

Nghiên cứu có sự tham gia của 7.056 người tham gia, 82,5% trong số họ bị tăng huyết áp. Họ được hỏi về mức tiêu thụ cà chua hàng ngày và được phân thành bốn loại: dưới 44 gam mỗi ngày, 44–82 gam (trung cấp), 82–110 gam (trên trung cấp) và hơn 110 gam.

Các tác giả của nghiên cứu đã quan sát thấy sự giảm huyết áp tâm trương ở những người tiêu thụ cà chua ở mức cao nhất và trung bình so với mức tiêu thụ thấp nhất. Những người tham gia bị tăng huyết áp giai đoạn 1 và tiêu thụ cà chua ở mức độ trung bình đã giảm cả huyết áp tâm thu và tâm trương so với những người tham gia tiêu thụ ít cà chua nhất. Huyết áp tâm trương phản ánh áp lực trong động mạch khi tim nghỉ ngơi. Nó được biểu thị bằng số huyết áp thấp hơn, với huyết áp tâm thu, giá trị trên, biểu thị áp lực trong động mạch khi tim đập. Đối với những người ăn hơn 110 gam cà chua mỗi ngày, nguy cơ bị huyết áp cao giảm so với những người ăn ít cà chua nhất.

Cà chua ảnh hưởng đến huyết áp như thế nào

Trong khi cà chua, giống như một bầu hoa chín chứa hạt, được coi là quả, nhưng chúng thường được coi là một loại rau. Chúng thuộc về họ cà. Các loại rau củ họ cà bao gồm ớt chuông, cà tím, các loại gia vị như ớt cayenne và ớt bột, và khoai tây, ngoại trừ khoai lang. Hai trong số các hợp chất trong cà chua có khả năng bảo vệ chống lại chứng tăng huyết áp cao nhất là lycopene và kali.

Đồng tác giả Rosa María Lamuela-Raventós, Tiến sĩ, Giám đốc Viện Nghiên cứu Dinh dưỡng và An toàn Thực phẩm tại Đại học Barcelona, ​​đã đưa ra giả thuyết rằng: “Các cơ chế bảo vệ tim mạch liên quan đến việc giảm huyết áp một phần có thể là do sự hiện diện của lycopene trong cà chua. Lycopene, loại caroten dồi dào nhất trong cà chua, không chỉ làm giảm enzyme chuyển đổi angiotensin và biểu hiện gen của nó, ngăn chặn sự tổng hợp angiotensin 2… mà còn thúc đẩy sản sinh oxit nitric trong nội mô (tế bào nằm lót ở mặt trong lòng mạch máu) – giúp hạ huyết áp và cải thiện lưu lượng máu.”

Angiotensin 2 có thể thu hẹp các mạch máu, buộc tim phải làm việc nhiều hơn để đẩy máu đi qua. Thuốc huyết áp làm giảm sản xuất enzyme chuyển đổi angiotensin được gọi là thuốc ức chế ACE.

Michelle Routhenstein, chuyên gia dinh dưỡng tim mạch phòng ngừa tại CompletelyNourished.com, lưu ý rằng: “Kali giúp cân bằng nồng độ natri, điều hòa chất lỏng và hỗ trợ hạ huyết áp.”

Cà chua: tươi hay chín tốt hơn?

Tính linh hoạt của cà chua có nghĩa là chúng có thể được ăn sống, dùng trong món salad hoặc bánh mì sandwich, hoặc nấu chín trong nước sốt, v.v. Phương pháp điều chế của chúng không phải là điều mà nghiên cứu hiện tại đang nghiên cứu.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Lamuela-Raventós cho rằng có thể chúng mang lại lợi ích lớn nhất khi được nấu chín. Bà nói: “Tôi tin rằng các nghiên cứu lâm sàng trong tương lai nên xem xét việc chế biến cà chua và các kỹ thuật nấu ăn tại nhà, vì khả dụng sinh học của carotenoids và các chất chống oxy hóa khác (chẳng hạn như polyphenol) sẽ tăng lên khi cà chua được nấu chín.”

Routhenstein lưu ý: “Có nhiều loại trái cây và rau quả được biết là có tác dụng hạ huyết áp. Ví dụ, củ cải đường và atisô là nguồn cung cấp kali cao, trong khi ớt chuông đỏ và dưa hấu có hàm lượng lycopene cao.”

Ăn cà chua khi đang dùng thuốc ức chế ACE có an toàn không?

Thuốc ức chế ACE thường được kê đơn cho người bị tăng huyết áp có thể làm tăng nồng độ kali, điều này có thể ảnh hưởng xấu đến những người bị rối loạn chức năng thận. Với cà chua rất giàu kali, việc tiêu thụ chúng có thể gây ra vấn đề cho những người dùng thuốc ức chế ACE bằng cách tăng mức này hơn nữa không?

Routhenstein nghi ngờ là không, vì hầu hết các chế độ ăn hiện đại đều chứa quá nhiều natri nhưng lại không đủ kali. Natri có thể gây ứ nước và tiêu thụ quá nhiều natri là một yếu tố nguy cơ được công nhận rộng rãi đối với bệnh tăng huyết áp. Routhenstein cho biết: “Mặt khác, kali giúp điều chỉnh cân bằng chất lỏng, chống lại tác động của natri bằng cách thúc đẩy quá trình bài tiết natri dư thừa qua nước tiểu. Sự cân bằng này rất cần thiết để duy trì mức huyết áp khỏe mạnh và giảm nguy cơ mắc các vấn đề về tim mạch.”

Routhenstein nói rằng dư thừa kali “có thể dẫn đến nồng độ kali trong máu cao (còn được gọi là tăng kali máu), có thể dẫn đến nhịp tim không đều, yếu cơ và các vấn đề nghiêm trọng về tim. Tuy nhiên, những rủi ro này thường liên quan đến việc bổ sung quá mức hoặc khi dùng một số loại thuốc (như thuốc lợi tiểu giữ kali như spironolactone, amiloride và triamterene) mà không theo dõi lượng kali đưa vào.”

Routhenstein đề nghị thảo luận về lượng kali tối ưu của một người với bác sĩ.

Tích hợp cà chua vào khẩu phần ăn hàng ngày

Routhenstein chỉ ra: “Cà chua, với tính linh hoạt và giá trị dinh dưỡng, dễ dàng phù hợp với các chế độ ăn bền vững đa dạng, chẳng hạn như phương pháp tiếp cận Địa Trung Hải hoặc dựa trên thực vật. Từ món salad đến nước sốt, sử dụng cà chua đúng mùa, bảo quản để sử dụng trái mùa sẽ nâng cao ý thức về sức khỏe và môi trường.”

Tiến sĩ Lamuela-Raventós đã nói: “Không nên coi cà chua là ‘thực phẩm thần kỳ’ cho các vấn đề sức khỏe mà là một yếu tố quan trọng của chế độ ăn uống đa dạng và lành mạnh.”

Theo Medical News Today